Yes! De tweede editie van mijn boek ‘Actieonderzoek doen, een routewijzer voor studenten en professionals’ is beschikbaar. Sinds de publicatie van de eerste editie in oktober 2018 is de belangstelling voor actieonderzoek flink gegroeid. De ervaring met actieonderzoek door (aankomend) professionals is toegenomen. Ik heb veel nieuwe interessante voorbeelden van actieonderzoek door afstudeerders en professionals verzameld. En ook met het implementeren en begeleiden van actieonderzoeken in opleidingen is meer ervaring. Zo heb ik voor in totaal 53 hbo-docenten en adviseurs een leertraject ‘actieonderzoek doen en begeleiden’ mogen verzorgen. De ervaringen en input van gebruikers heb ik verwerkt in deze tweede editie.
Meer voorbeelden, meer interactieve methoden
Wat is nieuw in deze tweede editie:
- Alles in full color, dat maakt de routwijzer en foto’s van voorbeelden nog duidelijker
- Een paragraaf over verschillen en overeenkomtsten met ontwerponderzoek
- Meer voorbeelden van actieonderzoek bij afstuderen, een deel in het boek en een deel in de onine toolbox.
- Methoden en voorbeelden om in werkbijeenkomsten met stakeholders samen zaken uit te zoeken en te analyseren (toolbox bij paragraaf 8.6)
- Meer aandacht voor rapporteren van meerdere cycli en het ontwikkelen van het theoretisch kader
- Door de coronacrisis ontstond ook de behoefte aan informatie over actieonderzoek doen op afstand. In het boek en in de bijbehorende toolbox vind je adviezen en hulpmiddelen. En op ook op mijn website www.onlineactieonderzoek.nl vind je veel tips.
- De PhotoVoice-methode is nieuw toegevoegd in een aparte paragraaf en in de toolbox vind je praktische handleidingen. Deze methode blijkt ook heel geschikt voor toepassing met kinderen en minder geletterde mensen.
- De Story Bridge methode, om met behulp van story telling met een (grote) groep gezamenlijk te ontdekken wat wijsheid is in bepaalde situaties, met een concrete instructie om toe te passen in je eigen project.
- Update van de bronnenlijst
- Uitbreiding van de online toolbox
Actieonderzoek als middel om iets teweeg te brengen dat er toe doet
Veel projecten van studenten zijn relatief klein en kort vergeleken met die van academische onderzoekers. Toch blijkt uit de voorbeelden dat ook door een kleine steen in het water te gooien kringen kunnen ontstaan die verder bewegen. De vraag ‘kunnen studenten dat wel’ is overtuigend beantwoord: Ja dat kunnen ze. Ik heb daar hele mooie voorbeelden van.
Actieonderzoek wordt ook steeds meer toegepast door professionals als manier om verder te komen met complexe vraagstukken en door academische onderzoekers om nieuwe kennis effectief te maken in de praktijk. Ook voor hen is dit boek heel bruikbaar. In de academische literatuur over actieonderzoek is meestal veel aandacht is voor wat actieonderzoek is en de inbedding in de onderzoeksliteratuur, en relatief weinig aandacht voor hoe je het in de praktijk doet en voor de inbedding in veranderkundige literatuur. Terwijl veranderen toch één van de twee pijlers is van actieonderzoek. Wat dit boek juist anders maakt is de gelaagdheid, waardoor het op meerdere niveaus waardevol is. Het is een routewijzer, een praktische gids die je op weg helpt in het doen van actieonderzoek in en met de praktijk. Voor meer academische diepgang heb ik verwijzingen toegevoegd, bij de referentielijst en in de toolbox. Het zijn geen uitputtende lijsten, maar een selectie van bronnen die ik goed vind.
Ik krijg nogal eens de vraag of iets nu nog actieonderzoek is of niet. Eerlijk gezegd interesseert me dat niet zo. Actieonderzoek is nooit een doel op zich, het is een middel. Een middel om samen uit te zoeken hoe het beter kan, daarvan te leren en die nieuwe kennis te delen. En daarmee iets teweeg te brengen dat ertoe doet in de praktijk.