Organisatieontwikkeling

Bepalen van een passende aanpak

Mijn model voor organisatieontwikkeling, gebaseerd op de Logica van het Gevoel, kan gebruikt worden als leidraad voor het bepalen van een veranderaanpak en -methoden. Die moeten passen bij de aard van het vraagstuk en de ontwikkelingsfase van de organisatie. Ik heb mijn model voor organisatieontwikkeling de Logica van Lef, Discipline en Communicatie genoemd. De drie soorten drijvende krachten van lef  (interne sturing), discipline (externe sturing) en communicatie (communicatieve zelfsturing) kunnen leiden tot zes soorten blokkades in organisaties. Elke vorm van sturing kan te zwak of te sterk aanwezig zijn. De tabel hierna laat zien hoe elke blokkade herkend kan worden, welke aanpak daarbij past en enkele voorbeelden van methoden.

Als organisatieadviseur en -onderzoeker kan ik helpen om te bepalen wat een effectieve aanpak is en welke methoden passend zijn. Dat is mede bepalend voor de rol die een organistieadviseur heeft in het verander- of ontwikkelproces. Zie visie op rol als organisatieadviseur.

Blokkades voor collectief leren in organisaties herkennen en aanpakken

 

blokkade	symptomen	aanpak	methoden die zich richten op:
stagnatie door te weinig lef	angst, onzekerheid, mensen voelen zich niet op hun gemak, durven geen stappen te zetten	interne sturing versterken: zorgen dat mensen zich thuis voelen en meer lef krijgen	persoonlijke performance teambuilding ecologie van de werkplek arbeidsomstandigheden  werving en selectie
agressie door te veel lef	agressieve daadkracht veel politieke spelletjes niet denken maar doen	interne sturing verminderen: relaties verbeteren en agressie beheersen
chaos door te weinig discipline	boosheid, verwarring weinig samenhang door ontbreken van regels voor samenwerking afspraken worden niet gemaakt of niet nagekomen steeds opnieuw het wiel uitvinden	externe sturing versterken: professionaliseren organisatie, discipline ontwikkelen	managementontwikkeling gericht op disciplinering HRM-systemen arbeidsvoorwaarden en beloningsstructuur training on the job simulaties auditvoorzieningen
verstarring door te veel discipline	beklemming, verstarring regelzucht, alles willen beheersen veel analyses en productie van “papieren tijgers”, maar vasthouden aan bestaande normen en systemen	externe sturing verminderen: flexibiliseren, ontbureaucratiseren	managementtraining gericht op communicatie en reflectie intervisie omgeving betrekken gaming
depressiviteit door te weinig communicatie	depressiviteit      mensen worden wel uitgenodigd om mee te denken, maar voelen zich niet serieus genomen communicatie en reflectie leiden niet tot nieuwe inzichten collectieve overeenkomsten worden wel gemaakt, maar niet of anders uitgevoerd	communicatieve zelfsturing versterken: reflectie- en communicatievermogen ontwikkelen	ontwikkeling servant leadership Learning History Large Scale Interventions ongebruikelijke gesprekken
stuurloosheid door te veel communicatie	frustratie, verdriet, er moet iedere keer iets anders ontbreken richtinggevende visie veel adviseurs over de vloer, het ene verandertraject na het andere	interactieve visieontwikkeling, creativiteit en besluitvaardigheid bevorderen	toekomstbeelden met Large Scale Interventions empowerment visitatie

De Logica van Lef, Discipline en Communicatie

De tabel is de uitkomst van een doordachte redenering en van praktijkervaring. Ik heb daarover een artikel geschreven met de titel ‘Detecting and approaching obstacles for collective learning’, gepubliceerd in het internale tijdschrift Challenging Organisations and Society. reflective hybrids^®